Bevalling
Weeën
Wanneer jouw weeën 1 uur lang om de 5 minuten gedurende 1 minuut aanhouden, tellen we dat als start van de bevalling en vinden we het fijn dat je contact met ons opneemt. Heb je deze weeën al vóór 37 weken, dan moet je ons direct bellen. Ben je al eerder bevallen, dan willen we graag dat je belt zodra de weeën regelmatig komen. We zullen regelmatig kijken in hoeverre jouw ontsluiting vordert, helpen je natuurlijk door de weeën heen en houden ook de conditie van jullie kindje in de gaten.
Voorweeën/harde buiken
Jouw baarmoeder is als het ware een harde spier die samentrekt. In de zwangerschap ervaar je dat als een harde buik, die soms uit het niets kan komen en soms als reactie op een bepaalde beweging, een volle blaas of gewoon door drukte. Als deze harde buiken met regelmaat komen maar nog niet in kracht opbouwen, zijn het meestal voorweeën. Ben je al eerder bevallen, dan kun je hier vaker last van hebben. Maak gebruik van rust en warmte om dit te verminderen. Neem bijvoorbeeld lekker een warme douche, bad of kruik en je zult merken dat de buik rustiger wordt. Wanneer het juist in kracht, pijn en regelmaat toeneemt, is de kans groot dat dit toch het begin van de bevalling zal zijn.
Gebroken vliezen
Bij de meeste vrouwen begint de bevalling met weeën, bij een aantal breken eerst de vliezen. Aan het eind van de zwangerschap kan ook de afscheiding wat toenemen en soms is het lastig dit verschil te ontdekken. Deze kan namelijk ook waterdun zijn maar is vaak wit en ruikt niet zoet. Vruchtwater is ook waterdun maar heeft geen kleur of is lichtroze en ruikt juist zoet. Vruchtwater is dus meestal kleurloos maar het kan zijn dat de baby in het vruchtwater heeft gepoept. In dat geval is het vaak groen of bruin. Ook als de vliezen ’s nachts breken vinden we het fijn als je contact met ons opneemt. Bij iedere controle voelen wij naar het indalen van de baby. Als bij de laatste controle de baby nog niet was ingedaald, is het belangrijk dat je na het breken van de vliezen ons belt, zodat we kunnen beoordelen of de baby is ingedaald. Na 24 uur gebroken vliezen dragen we je over aan het ziekenhuis omdat de kans op infecties dan toeneemt. Mocht je al goede weeën hebben dragen we je over aan het ziekenhuis. Mocht je nog geen weeën hebben gaan ze de bevalling opwekken. Mocht je het fijn vinden dan kunnen wij natuurlijk bij jullie ziekenhuisbevalling aanwezig zijn, maar de gynaecoloog of verloskundige van het ziekenhuis zal verantwoordelijk zijn voor de bevalling en alle medische handelingen uitvoeren.
Slijmverlies
Aan het eind van je zwangerschap kan het voorkomen dat je de slijmprop verliest. Dit is slijm en kan vermengd zijn met wat bloedverlies. Dit is nog géén teken dat de bevalling start. We kunnen alleen zeggen dat je gaat bevallen als de vliezen breken of de weeën beginnen. Mocht je helderrood bloedverlies hebben zónder slijm, dan moet je ons altijd bellen.
Persweeën
Om te mogen persen en dus starten aan het laatste stukje van de bevalling, zijn er 3 dingen nodig: persdrang, 10 cm/volledige ontsluiting en een voldoende ingedaald hoofdje. Zodra je mag persen zullen we je uitleggen hoe je dit het beste kan doen en hoe je partner je hierbij kan ondersteunen. Bij een eerste kindje duurt het persen gemiddeld 1 tot 1,5 uur, bij een volgend kindje gaat dit meestal sneller.
Houdingen
De ontsluitingsweeën kan je in verschillende houdingen opvangen. Hetzelfde geldt voor het persen. Hieronder zie je een overzicht van de verschillende houdingen:
- Rug- of zijligging
- Staand of hangend
- Lopend
- Zittend of hurkend
- In bad
- Op de baarkruk
Het afwisselen van houdingen is prettig én bevorderlijk voor de weeën en hierin zullen we je dus ook begeleiden. Zowel de baarkruk als het bevalbad kun je bij ons lenen/huren.
Belinstructies
Laten we voorop stellen dat wij willen dat je ons altijd belt bij twijfels en ongerustheid! Daarnaast houden wij de volgende richtlijnen aan:
- Vóór de 37 weken bij verdenking van weeën of vruchtwaterverlies direct bellen
- Ná 37 weken bij je eerste kindje: 1 uur weeën om de 5 minuten, die ongeveer 60-90 seconden aanhouden
- Na 37 weken bij een niet-eerste kindje: bij regelmatige weeën om de 5 minuten
- Bij het breken van de vliezen
- Bij helderrood bloedverlies
Maar ook hier geldt: mocht je ons eerder nodig hebben om je te helpen omdat je onze aanwezigheid fijn vindt, gewoon bellen en we komen zo snel mogelijk naar je toe.
Na de bevalling
Als de baby eenmaal geboren is willen we dat ook de placenta (moederkoek) binnen een half uur geboren wordt. Mocht deze niet spontaan geboren worden of neemt bloedverlies toe, dan is dat een reden om je na de bevalling over te dragen aan het ziekenhuis. Wanneer de placenta is geboren zullen we – mocht dit nodig zijn – hechten. Dit kan gewoon thuis en onder verdoving.
De baby laten we als alles goed gaat het eerste uur huid-op-huid bij je liggen en vandaar uit bepalen we de de Apgarscore. Deze score wordt gebaseerd op kleur, ademhaling, hartslag, spierspanning en reflexen van de baby. Ook proberen we de baby al in het eerste uur aan te leggen als je besloten hebt borstvoeding te geven. Daarna gaan we de baby pas wegen, nakijken, vitamine K geven (voor de bloedstolling) en aankleden. Als je wat hebt gegeten en we hebben geproost met beschuit met muisjes, mag je wat ons betreft even lekker douchen en omkleden. Thuis verschonen we dan jullie bed en kan het genieten beginnen! In het geval van een ziekenhuisbevalling gaan jullie ongeveer 2 uur na de bevalling – als het jullie beiden goed gaat – naar huis. Thuis zal de kraamverzorgster jullie verder helpen en begeleiden. Wij komen de eerste week ook nog een aantal keren langs en je kan ons altijd bellen bij vragen of twijfels!
Plaats van bevalling
Als je bij ons onder controle bent zonder medische indicatie, mag je zelf bepalen waar je wilt bevallen. Er zijn drie keuzes: thuis, in het Canisius Wilhelmina Ziekenhuis of het Radboudumc, beide te Nijmegen. Als je thuis wil bevallen zetten we alle spullen klaar en bellen we de kraamzorg voor assistentie. Mocht je kiezen voor een poliklinische bevalling, dan bellen wij naar het ziekenhuis van jullie keuze en informeren of er plaats is. Wij zullen dan samen met jullie naar het ziekenhuis gaan en daar een kamer ‘huren’. In beide ziekenhuizen zullen wij de bevalling begeleiden, indien er geen medische indicatie is. Het is belangrijk vooraf bij je zorgverzekeraar na te gaan of je voldoende verzekerd bent voor een ziekenhuisbevalling zónder medische indicatie.
Voorbereiding en benodigdheden
Ter voorbereiding op de bevalling kan je gebruikmaken van een zogenaamd geboorteplan. Dit is een hulpmiddel om na te denken over bepaalde vragen, zoals waar je wilt bevallen, wie je erbij wilt hebben, in welke houding je wenst te bevallen en welke voeding je wilt geven. Naast een plan is het ook belangrijk om je qua spullen goed voor te bereiden op de komende bevalling. De kraamzorgorganisatie geeft meestal een lijst met benodigdheden. Zelf kan je via jouw zorgverzekeraar een kraampakket aanvragen en mocht je thuis bevallen, dan is het handig altijd een gevulde tas klaar te hebben voor het geval we alsnog naar het ziekenhuis moeten. Het kraampakket hoeft niet mee naar het ziekenhuis. Voor thuis vinden we het handig als het bed op klossen 80 cm hoog staat, je een po hebt, 2 emmers met vuilniszak en goede verlichting op de slaapkamer of een extra lamp.
Pijnstilling
Thuis of tijdens een poliklinische bevalling proberen we de weeën te verlichten door ontspanning, verschillende houdingen, massage, douche, bad of kruik en eventuele steriele waterinjecties. Mocht dit niet voldoende zijn dan kan je kiezen voor pijnmedicatie via het ziekenhuis. In de meeste gevallen zijn er 2 opties: een ruggenprik (epidurale anesthesie) of een pijnpompje (Remifentanyl). Op basis van het moment in de bevalling zal de gynaecoloog of verloskundige van het ziekenhuis een inschatting maken over het verdere beloop en de beste vorm van pijnstilling.
Voordat er pijnstilling wordt gegeven zal er altijd eerst een CTG (hartfilmpje) van de baby worden gemaakt om de conditie te beoordelen. Op het moment dat je voor pijnstilling kiest zal de gynaecoloog of verloskundige je alle informatie geven om een goede keuze te kunnen maken. Als je het prettig vindt, kunnen wij ook dan ter ondersteuning blijven.