Bili wat? Bilirubine. Ook wij hebben soms nog moeite met het uitspreken hiervan, daarom korten we het vaak af tot bili. Bilirubine is een afbraakproduct van ijzer, dat door de lever wordt uitgescheiden en een gele kleur heeft. Een baby heeft meer rode bloedcellen en een hoger ijzergehalte dan een volwassene. Dat betekent dat er ook meer afbraakproducten zijn. Als de lever dit af gaat breken komt er bilirubine vrij. Dat wordt via het bloed afgevoerd. Vaak kunnen deze afvalstoffen tussen de 3e en 5e dag van de kraamweek niet helemaal via het bloed worden afgevoerd en gaat een baby ook in de huid geel zien. De meeste baby’s hebben enkele dagen een geler kleurtje, dit is ongeacht de huidskleur. Bij baby’s met een donkerdere huidskleur is het wel lastiger te zien, bij deze kindjes kun je wel het oogwit en slijmvlies van de mond geel zien worden.
Bij de meeste kindjes die een beetje geel gaan zien, kan dit geen kwaad en verdwijnt dit vanzelf binnen een paar dagen tot twee weken. Echter bij sommige baby’s worden de afvalstoffen dusdanig opgestapeld dat de baby dit zelf niet meer op kan lossen waardoor hij/zij hier ernstig ziek van kan worden. Dit kan zelfs leiden tot hersenbeschadiging als je niet ingrijpt. Daarom zijn zowel de kraamzorg als een verloskundige alert op de kleur van de baby.
Allereerst kijken we naar de huidskleur, het oogwit en slijmvliezen in het mondje om te beoordelen of deze geel zijn. Is er twijfel over of het kindje te geel ziet, dan kunnen we dit testen met een bloedtest. Via het voetje nemen we bloed af. Dit bloed moet naar het laboratorium gebracht worden door iemand uit je eigen omgeving. Binnen enkele uren krijgen we de uitslag binnen. Deze uitslag is een exact getal. Aan de hand van deze exacte waarde kunnen we bepalen of de baby nog marge heeft of dat het bilirubinegehalte te hoog is. Een te hoog bilirubinegehalte wordt hyperbilirubine genoemd.
Als een baby te geel ziet, wordt de baby verwezen naar het ziekenhuis, waar hij/zij fototherapie zal krijgen. Bij fototherapie wordt een baby onder een blauwe lamp gelegd. Deze lamp geeft een speciaal licht af waardoor de bilirubine wordt afgebroken. Nadat een baby onder de lamp uit mag, wordt deze nog een keer geprikt om te kijken of de bilirubine is afgenomen en het verantwoord is om het kindje terug naar huis te laten gaan.
Sommige baby’s hebben meer kans op geelzien dan anderen. Een baby heeft een verhoogde kans als:
- De baby te vroeg geboren is;
- De borstvoeding nog niet op gang is en een baby weinig melk binnenkrijgt hierdoor;
- De baby met een vacuüm is geboren;
- De baby blauwe plekken/bloeduitstortingen heeft gekregen van de bevalling;
- Een oudere broer of zus hyperbilirubinemie heeft gehad en fototherapie hiervoor heeft gehad;
- Moeder en baby een andere bloedgroep hebben.
Sommige kinderen die borstvoeding krijgen zien na drie weken nog geel, dit wordt dan verder opgevolgd door de arts van het consultatiebureau of door de huisarts.
Betrouwbare bron: babyzietgeel.nl