Deze maand november willen wij extra aandacht schenken aan de bekkenbodem. Wij spraken over dit onderwerp met bekkenfysiotherapeute Astrid Alkemade en ergotherapeute Saskia Daam. Een duo-interview.
Kunnen jullie ons vertellen wie jullie zijn en wat jullie precies doen?
Astrid: ‘Ik ben de enige geregistreerde bekkenfysiotherapeute in Wijchen en in die hoedanigheid behandel ik alle denkbare bekken- en bekkenbodemklachten. Die zijn heel divers en je moet daarbij denken aan urineverlies, stoelgangproblemen, verzakkingen, maar ook problemen met vrijen na de bevalling, problemen na een darmoperatie en zo’n beetje alle problemen en klachten die kunnen optreden tijdens de zwangerschap en/of na een bevalling.’
Saskia: ‘Ik ben sinds acht jaar werkzaam als ergotherapeute in Wijchen. Ik help mensen hun dagelijkse activiteiten weer beter te kunnen uitvoeren en mijn specialisatie ligt onder meer bij MS, Parkinson en mensen met COPD, maar in feite ben ik er voor iedereen die belemmeringen ervaart in het dagelijks handelen. Sinds 1,5 jaar ben ik met Astrid bezig om de informatie rondom bekkenklachten beter op de kaart te zetten in Wijchen.’
Hoe komen zwangere vrouwen of kraamvrouwen bij jullie terecht?
Astrid: ‘Mijn cliënten komen meestal na doorverwijzing van de verloskundige. Het liefst zie ik ze in een zo vroeg mogelijk stadium, wanneer zich problemen voordoen. Het menselijk lichaam past zich namelijk veel moeilijker aan na langdurige klachten en dat is gewoon jammer. Dus het vroegtijdig kenbaar maken van klachten bij je verloskundige is echt aan te raden!’
Saskia: ‘Bij mij kunnen mensen zich zelf aanmelden of na verwijzing van de huisarts, de verloskundige of andere paramedici zoals Astrid.’
Worden jullie behandelingen vergoed?
Astrid; ‘Het kan worden vergoed vanuit een aanvullende verzekering. Zwangere vrouwen kunnen tot de 27e week bij verschillende zorgverzekeringen de aanvullende verzekering wijzigen. Aanmelden kan overigens zonder verwijzing van de huisarts. Zwangeren met bijvoorbeeld klachten als urineverlies krijgen zelfs vergoeding vanuit de basisverzekering.’
Saskia: ‘Mijn cliënten kunnen bij mij terecht via een verwijzing van de huisarts of via directe toegankelijkheid. Er worden 10 uur vergoed vanuit de basisverzekering. Bij vragen over de vergoeding kunnen mensen contact opnemen.’
Wat kunnen jullie betekenen voor zwangere vrouwen en wat moeten we ons voorstellen bij jullie begeleiding?
Astrid: ‘Je moet je voorstellen dat het volledige herstel van een zwangerschap en bevalling gemiddeld zo’n 200 dagen in beslag neemt. Veel vrouwen onderschatten de fysieke impact van hun zwangerschap en bevalling en gaan niet zelden over hun grenzen door werk, maar ook de dagelijkse dingen in en rond huis. Ik geef vrouwen daarom adviezen over de belastbaarheid van hun lichaam, de grenzen daarvan, het oefenen van bepaalde spieren en het bewust maken van de lichaamsverandering. Het in beweging blijven en bijvoorbeeld sporten is echt aan te raden.’
Saskia: ‘Zoals Astrid al eerder aangaf, doen veel zwangere en kraamvrouwen veel meer dan het lichaam eigenlijk op dat moment toe laat. Ik kom daarom bij de mensen thuis en adviseer en coach hen door middel van een verantwoorde opbouw van dagelijkse activiteiten en handelingen. Ook kijk ik bijvoorbeeld naar de hoogte van het bed, de commode op de babykamer en geef ze eenvoudige tips voor een juiste houding tijdens bijvoorbeeld het stofzuigen. Daarnaast geef ik voorlichting over voorkomende bekkenklachten. Het blijkt uit onderzoek dat 1/3 van de vrouwen na de bevalling langdurig klachten ervaart en dat hoeft echt niet! Voor onze beide disciplines geldt daarom: Kom alsjeblieft in een zo vroeg mogelijk stadium!’
Jullie werken ook veel samen. Hoe is dat tot stand gekomen?
Astrid: ‘Saskia was eerder zelf cliënt bij mij vanwege zwangerschapsgerelateerde bekkenpijn na haar kraamtijd. Omdat veel van ons werk niet alleen dicht bij elkaar ligt, maar ook aanvullend bleek te zijn, hebben we besloten samen te werken.’
Saskia: ‘Klopt. We zagen zoveel aanvulling op elkaars werkterrein, dat samenwerken alleen maar van meerwaarde zou zijn voor de zwangere(n) en bevallen cliënten met bekkenklachten. Astrid met o.a. training op belastbaarheid en mijn adviezen voor de dagelijkse handelingen, in het dagelijkse leven thuis en op het werk (belasting).’
Hoe is jullie workshop Fit in, Fit out eigenlijk ontstaan?
Astrid: ‘Dat idee is ontstaan vanuit de behoefte om meer voorlichting te geven, die wij beiden signaleerden. Zoals eerder gezegd, komen veel vrouwen te laat met hun klachten en hebben soms jarenlang na de bevalling nog steeds problemen als urineverlies en verzakkingsklachten.’
Saskia: ‘We zochten naar een combinatie en bundeling van onze disciplines om vrouwen meer en actief te kunnen helpen en deze workshop was het antwoord daarop.’
Welke tip zouden jullie aan (aanstaande) moeders willen meegeven?
Astrid: ‘Luister naar je eigen lichaam! Probeer niet te snel alles weer volop te doen. Geef je lichaam ook de kans en de tijd om te herstellen en denk niet: ach, het hoort er nu eenmaal bij, mijn moeder had het ook. Het hoort er namelijk niet bij! En… alles is te trainen.’
Saskia: ‘Doe vooral wat goed voelt voor jou! Kijk niet naar je zus of vriendinnen, want zij konden ook meteen alles weer. Niet ieder lichaam is of reageert hetzelfde. En we kunnen het niet genoeg zeggen: wacht niet te lang als je klachten hebt!’